Verwondering 45: Italië 3 Mozaïeken
Mozaïek is een oude kunstvorm waarbij een grote afbeelding wordt vervaardigd uit vele kleine gekleurde steentjes die in een vloer of wand worden gemetseld. Hier een kleine selectie uit Bologna, Ravenna, Classe, Civita Castellana en Rome.
Mozaïek aan de buitenkant van het Batisterium Santo Stefano, Bologna, vijfde eeuw.
Mausoleum Galla Placidia Ravenna, gebouwd in het jaar 425. De voorstelling verbeeldt Christus als de goede herder. De staf van de herder is een kruis.
Detail van het gewelf.
Madonna met kind. Basilica Sant’Apollinare Nuovo Ravenna, begin zesde eeuw,
Apsis mozaïek met een zeer gedetailleerd groot, met juwelen bezet kruis, en daaronder de heilige Apollinaris met zijn kudde. Basilica Sant’Apollinare, Classe, zesde eeuw.
Porticus Santa Maria Maggiore in Civita Castellana, twaalfde eeuw. Uitzonderlijk fraai cosmatenwerk, dat zijn mozaïeken gemaakt van stukjes marmer in verschillende kleuren.
Mozaïek in de vloer met 17 concentrische cirkels als gids voor de gelovigen vanaf de hoofdingang naar het altaar. Santa Maria Maggiore in Civita Castellana.
Cosmatenwerk dertiende eeuw, kloostergang San Giovanni in Laterano, Rome. De oudste en in kerkelijke rang de voornaamste van de vier pauselijke basilieken in Rome gewijd in 324.
Vloerdetail basilica San Giovanni in Laterano, Rome.
Koepel boven de graftombe van Petrus, basilica San Pietro, Rome, zestiende – zeventiende eeuw. Alle schilderijen in de Sint Pieter zijn uitgevoerd in mozaïek kunst. De Sint Pieter is de grootste kerk ter wereld en de belangrijkste pauselijke basiliek. Alleen paus Franciscus mag er de eucharistie op het hoofdaltaar celebreren. De mis van het laatste avondmaal vierde hij dit jaar, voor het eerst na corona, weer in een gevangenis waar hij de voeten waste van gevangenen. Het grootste feest is altijd de viering van de opstanding van Christus op eerste paasdag, waarbij de eucharistie op het plein van de Sint Pieter wordt bediend, dit jaar weer in aanwezigheid van 85.000 gelovigen. Aansluitend sprak hij vanaf het balkon het Urbi et Orbi uit, de traditionele zegen voor de stad en de wereld.
Apsis San Clemente Rome twaalfde eeuw Joseph Ratzinger of paus Benedictus XVI schrijft bij dit kruis: “Als we zoeken naar een titel voor deze afbeelding van de Gekruisigde, komen woorden zoals verzoening en vrede direct boven drijven. De pijn is geweken. Niets van toorn, bitterheid of beschuldiging ligt er in dit beeld. Het Bijbelse gezegde dat liefde sterker in dan de dood, kan je hier zien.
Vloerdetail San Clemente Rome.
Dertiende-eeuws apsis mozaïek San Paulo fuori le Mura Rome. De oorspronkelijke basiliek is gebouwd boven het graf van Paulus en dateert uit de vierde eeuw. Het is een van de vier grote pauselijke basilieken. Christus, de middelste figuur, zegent vanaf zijn troon de toeschouwers met zijn rechterhand. Hij wordt omringd door Lukas, Paulus, Petrus en Andreas.
De woorden in het boek dat Christus vasthoudt zijn:
VENITE BENEDICTI PATRIS MEI | PERCIPITE REGNUM Q[UOD] V[OBIS] P[REPARATUM] A[B] O[RIGINE] M[UNDI]
“Kom, gezegende van mijn Vader, aanvaard het koninkrijk dat voor u is bereid sinds het begin van de wereld” Mattheüs 25:34.